Rahim Ağzı Kanseri Belirtileri

Sağlıklı Hayat 22 Kasım 2017

0 732 5 dakika okuma süresi

Rahim Ağzı Kanseri Nedir?

Rahim ağzı kanseri; meme kanserinden sonra kadınlar arasında sıkça görülen 2. kanser çeşididir. Tıp dünyasında serviks kanseri adıyla da anılır. Büyük oranda cinsel yolla bulaşan HPV virüsünün etkisiyle rahim ağzı kanseri görülmektedir. (%98) HPV virüsünün kendi içerisinde 100’den fazla alt türü mevcuttur. Çoğunlukla bu virüs genital siğil oluşumuna sebep olur; ancak bazı türleri rahim ağzında kanserleşme yapabilir. Her 100 kadından 2’si hayatının bir döneminde rahim ağzı kanseri riski ile karşı karşıya kalır. Bu günün teknolojisinde bunun önüne geçilebilmesi için bir takım önleyici ve erken tanıya yardım edici yöntemler geliştirilmiştir.

Gelişmekte olan ya da gelişmemiş ülkelerde rahim ağzı kanseri daha sık görülür. Cinsel sağlık konusunda yeterince bilinçlendirme yapılamıyor olmasının bunda etken olduğu düşünülmektedir. Kadınlar arasında meme kanseri çok daha yaygın görülüyor olsa da, hayati tehlike oluşturması açısından rahim ağzı kanseri daha ciddidir ve ölüm oranı daha fazladır. Genellikle 50 yaş üstü kadınlar bu durumla karşılaşır; ancak çok partnerli ilişkilerin arttığı bu dönemlerde genç yaştaki kadınların da rahim ağzı kanserine yakalanma sıklığı artmıştır.

Rahim Ağzı Kanseri Neden Olur?

Rahim ağzı kanserinde HPV; yani İnsan Papilloma Vürüsü etkin role sahiptir. Bu virüs cinsel organdaki ve ona yakın organlardaki hücrelerin içerisine girerek çeşitli şekillerde kitleler oluşturur. (Genital siğil) Çoğunlukla bu virüsün etkileri kişilerin bağışıklık sistemi ile bertaraf edilir ve virüs üreyip etkinleşme şansı bulamadan yok olur. Ancak bazı HPV türleri vardır ki, bağışıklık sisteminin bu virüs türlerinin stratejisiyle başa çıkabilmesi mümkün değildir. Yok edilemeyen bu virüsler cinsel organda ciddi enfeksiyonlar ve harabiyetler oluşturur. Bu da rahim ağzı kanseri ve vajina kanserine zemin hazırlar. Uzun yıllar boyunca bu virüsün belirti vermediği durumlar olur. Bulaşıcıdır. Kadınlarda rahim ağzı kanseri oluşturduğu gibi erkeklerde de penis kanseri oluşumuna sebep olabilir.

Rahim ağzı kanserinin neredeyse tamamından sorumlu olan bu HPV’nin çoğunlukla kanser oluşturması söz konusu değildir. Toplumda kadın ve erkeklerin yaklaşık %70-75’i HPV barındırır. HPV rahim ağzında hücre bozulmaları, hücre düzensizlikleri ya da erken evre rahim ağzı lezyonları oluşturabilir; ancak bunların sadece %1’lik kısmında ileri evre rahim ağzı kanseri gelişir.

Rahim Ağzı Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Rahim ağzı kanseri çok uzun bir süreçte gelişmektedir. Bir kaç yıl boyunca kadınlar rahim ağzı kanseri olduğunu bilmeden yaşayabilir. Erken evre belirtileri yoktur. Ancak rutin sağlık kontrollerini devamlı yaptıran kadınlarda erken evreyi yakalayabilmek ve başarılı bir tedavi sürdürebilmek mümkündür.

Şikâyetler başladığında genelde geç döneme girilmiş olur. Bundan dolayı rahim ağzı kanseri meme kanserine göre çok daha ölümcül seyreder. Eğer kişiler dikkatliyse ve kendisindeki değişimleri göz ardı etmiyorsa, ileri evrelere girmeden kanseri yakalayabilmek mümkün olur. Orta evre rahim ağzı kanseri belirtileri şunlardır:

İlişki sırasında ağrı ve kanama
Vajinadan gelen pembe ya da beyaz akıntı
Adet gününden önce ya da menopozda oluşan kanama

Bu belirtiler dikkate alınmadığında ileri evre belirtilerinin gelmesi gecikmeyecektir. İleri evrelerde tümör komşu lenf dokulara ve gövdedeki rahimden uzak olan diğer organlara (akciğer, karaciğer, kemik…) yayılacağından vücutta bambaşka belirtiler görülmeye başlayacaktır. Metastaz yapmış rahim ağzı kanserinde görülen ileri evre rahim ağzı kanseri belirtileri şunlardır:

Kemiklerde ağrı (Tümörün kemiklere sıçrama yaptığının işaretidir. Özellikle bel ve leğen kemiğinde ciddi ağrılar oluşur.)
Sırtta, göğüste ve omuzda ağrı ( Akciğere sıçrama yapmış tümör)
İştahsızlık
Yorgunluk ve halsizlik

Rahim Ağzı Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Rahim ağzı kanseri erken dönemde belirti vermeyen kanser çeşitlerinden birisi olduğu için, özellikle aktif cinsel yaşamı olan kadınların her yıl jinekolojik kontrollerden geçmesi gerekir. Rahim ağzı kanserinde bilinen 4 tanı yöntemi vardır:

Smear (CVS) Testi: Kadınlara özel yapılan bir rahim ağzı tarama testidir. Bu testte kadının rahim ağzında enfeksiyon ya da hücresel bozulma olup olmadığına bakılır. Rahim ağzı çevresinde dökülmüş olan hücrelerden sürüntü alınarak, bu hücreler laboratuvar ortamında mikroskop altında incelenir. Bu test jinekolojik kontrollerin rutin bir parçasıdır.
Kolposkopik İnceleme: Rahim ağzını 40 kez büyüten bir görüntüleme cihazıyla bu inceleme gerçekleştirilir. Genellikle smear testinde önemli bulgulara rastlandığında bu aşamaya geçilir. Rahim ağzının detaylı incelenmesi ve oluşan lezyonların saptanması bu inceleme ile mümkündür.
Işıklı İnceleme Yöntemi: Yeni çıkan bir teknolojidir. Özellikle kanser başlamadan ve öncül lezyonlar gelişmeden 2 sene öncesinde rahim ağzı kanseri riski tespit edilir.
Biyopsi Alma: Parça alma anlamına gelir. Kolposkopik incelemelerde lezyon görüldüğü takdirde bu lezyonlardan parça alınır ve patolojik olarak inceletilir. Bu şekilde lezyonun iyi ya da kötü huylu olduğu kesin olarak tespit edilmiş ve belgelenmiş olur.

Rahim Ağzı Kanseri Tedavisi Nasıldır?

Rahim ağzı kanseri tedavisinde bir kaç faktör göz önünde bulundurulur ve tedavi süreci ona göre belirlenir. Kişinin yaşı, genel sağlık durumu, kanserin hangi evrede olduğu (tümör, lenf ve metastaz faktörleri değerlendirilerek evre belirlenir), çocuk sahibi olmayı isteyip istememe durumuna göre yöntem seçilir.

Kanser oluşturma riski bulunan; henüz büyüyüp yayılmamış olan lezyonlar genellikle dondurma, lazer ya da yakma yöntemleriyle tedavi edilir. Ancak kesin olarak rahim ağzı kanseri tanısı konmuş kişilerde tümörün büyüklüğüne ve yayılım durumuna göre farklı tedavi yöntemleri oluşturulmuştur.

Leep Konizasyon: Modern bir yöntemdir. Ucunda tel halka bulunduran kaleme benzer elektrikli bir aygıt yardımıyla (loop koter cihazı) bu lezyonlar yakılarak koni biçiminde kesilir. Elektrik akımı kanama oluşmasının da önüne geçer. Elektro cerrahi yöntemi de denilebilir.
Soğuk Konizasyon: Bu konizasyon işleminde elektrikli cihaz kullanılmaz. Cerrahi uygulama bisturi (neşter) yardımı ile yapılır. Bundan dolayı soğuk konizasyon denilir. Rahim ağzının tam ortasından koni biçimli küçük bir parça çıkartılır.
Lazer Konizasyon: Lazer ile rahim ağzından koni biçimli parça çıkartılır. Bu 3 konizasyon yöntemi, yeni oluşmaya başlamış olan öncü lezyonlar için uygulanmaktadır.
Amputasyon Cerrahisi: İyileşmesi mümkün görünmeyen rahim ağzının tamamen kesilip alınması işlemidir.
Telaklorofi Cerrahisi: Yaşı çocuk yapma açısından uygun olan kadınlarda bu yöntem uygulanır. Mümkün olduğunca doğurganlığa zarar vermeyecek şekilde rahim ağzının büyük bir bölümü bu cerrahi yöntemle çıkartılır.
Radikal Ostomi: Rahim ağzının etrafındaki komşu lenf dokularının alınması işlemidir.
Radyoterapi ya da kemoterapi uygulamaları da mevcuttur. Hastanın durumuna göre ikisiyle birlikte de tedavi desteklenebilir.

Rahim Ağzı Kanseri Nasıl Önlenebilir?

Rahim ağzı kanserinden %100 korunmanın tek yolu hiç cinsel ilişkiye girmemektir. Çünkü rahim ağzı kanserinin neredeyse tamamı, HPV isimli cinsel yolla bulaşan virüs sebebiyle oluşur. Hiç cinsel ilişkiye girmemek insani özellikler açısından pek mümkün olmadığı için belli başlı bazı durumlara dikkat ederek büyük oranda bunun önüne geçebilmek mümkündür.

15 yaşından önce cinsel ilişkiye girmeye başlamak rahim ağzı kanseri yaşanma riskini fazlasıyla arttırır. Pek çok partner ile çoğul cinsel ilişkiler yaşamış erkek ya da kadınlar riskli gruptadır. Bu riskli gruptaki kişilerden birisiyle cinsel ilişki yaşamış olanlar da aynı risk grubuna dâhil olur.

Kadınların rutin jinekolojik muayenelerden geçmesi ve smear testi yaptırması, rahim ağzı kanserinden korunmak için önemlidir. Rahim ağzı kanseri aşısı da korunma yöntemleri arasında sayılabilir. Bu aşı tedavi edici değildir, önleyici özelliği vardır. (%30-80 oranında) Daha önce cinsel ilişki yaşamamış, bu virüsü hiç almamış olan kadınlara bu aşı uygulanır.

Rahim Ağzı Kanseri İçin Hangi Bölüme Başvurulmalıdır?

Rahim ağzı kanseri taraması için Jinekoloji Bölümüne başvurulmalıdır. Bu bölümde Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı tarafından jinekolojik muayeneler yapılır. Jinekoloji; kadın cinsel organını ya da kadınsal organizmaları patolojik, fizyolojik ya da morfolojik (yapısal) açıdan inceleyen bilim dalıdır. Rahim ağzı kanseri şüphesiyle doktora başvurmak için şikâyetlerin oluşması beklenmemelidir. Aktif cinsel yaşamı başlamış olan her kadının belirli aralıklarla bir uzmana görünmesi şarttır.